Báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho thấy năm 2022 cả nước chỉ có 22.791 xe bán tải được bán ra, giảm mạnh so với năm 2021.

Đến tháng 1-2023, tiêu thụ xe ở phân khúc này giảm tới một nửa so với cùng kỳ năm trước. Các “ông vua” bán tải như Mitsubishi Triton chỉ có 83 chiếc được bán ra trên toàn thị trường; Isuzu bán được 57 chiếc D-Max, Thaco bán được 85 chiếc Mazda BT-50. Do sức tiêu thụ quá yếu, một số hãng xe đã rút các mẫu bán tải không ăn khách tại thị trường Việt Nam như Toyota Hilux, Chevrolet Colorado…

Xe mới lao dốc, xe cũ càng thê thảm hơn. Thống kê của trang mua bán Chợ Tốt Xe cho thấy nguồn cung xe bán tải đã qua sử dụng hiện rất lớn vì nhiều người bán ra để mua xe du lịch trong khi khách tìm mua rất ít.

Mỗi ngày, trên trang ghi nhận hàng chục ngàn người rao bán xe bán tải cũ với giá bán chỉ khoảng 300 triệu đồng/chiếc đời 2011-2013. Những mẫu đời mới hơn cũng có giá khá rẻ, như Ford Ranger đời 2019, 2020 khoảng 500-550 triệu đồng; Mitsubishi Triton, Mazda BT-50, Isuzu D-Max, Nissan Navara… chừng 400-450 triệu đồng/ chiếc. Xe càng lâu đời càng bị ép giá thê thảm. Một số chiếc khi rao 200-300 triệu đồng nhưng khi giao dịch chỉ còn 100-200 triệu đồng.

Ông Đào Khải Ngọc, chủ cửa hàng ô tô cũ ở TP Thủ Đức, TP HCM, cho biết trước đây, xe bán tải cũ bán khá chạy do đây là dòng xe có nhiều ưu điểm, thuận tiện khi sử dụng như chở được tới 5 người vừa chở được nhiều hàng hóa, có thể phục vụ nhu cầu gia đình cũng như đáp ứng nhu cầu kinh doanh. Tuy nhiên, kể từ năm 2020, nhiều quy định mới đã hạn chế quyền ưu tiên cho xe bán tải.

Theo đó, xe bán tải hiện chỉ có niên hạn sử dụng 25 năm giống xe tải, khối lượng hàng chuyên chở cho phép dưới 950 kg; khi vượt khối lượng này thì bị coi như xe tải và không được lưu thông trên những tuyến đường nội đô có biển cấm xe tải. Xe bán tải cũng phải tuân thủ quy định về khung giờ cấm, phải đi vào làn đường cho xe tải khi di chuyển trên những tuyến đường có phân rõ làn đường… “Hiện nay xe bán tải có niên hạn sử dụng nên xe mới sản xuất mới dễ bán còn xe đời cũ quá 5 năm thì rất khó bán” – ông Ngọc cho hay.

Giới kinh doanh xe cho biết thêm một nguyên nhân khác khiến xe bán tải đã qua sử dụng không còn được ưa chuộng vì hầu hết xe nào cũng được “độ” lại, gắn thêm nhiều “đồ chơi”, phụ kiện làm thay đổi tính năng, kết cấu ban đầu.

Theo ông Hoàng Chí Hùng, chủ garage ô tô Hoàng Chí Hùng, chủ xe bán tải thường nâng – hạ gầm xe để thuận tiện đi vào những khu vực địa hình phức tạp, can thiệp vào động cơ để tăng công suất… khi đem đi đăng kiểm sẽ gặp khó khăn nên khách hàng hiện nay rất ngại mua xe cũ.

“Để được đăng kiểm, chủ xe phải tháo bỏ hàng “độ” và lắp hàng nguyên bản. Trong khi, việc tìm mua linh kiện, phụ kiện theo xe cho những đời xe quá cũ hiện nay rất khó, nếu có thì chi phí cũng khá cao” – ông Hùng lý giải nguyên nhân xe bán tải hạ giá, ế ẩm.